Trzecie globalne spotkanie WHO na temat programu zapobiegania niedosłuchowi i leczenia głuchoty

W Genewie w siedzibie Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) odbyło się trzecie globalne spotkanie dotyczące programu prewencji niedosłuchu i leczenia głuchoty. Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła utworzenie Światowego Forum Słuchu, sojuszu agencji ONZ, rządów, naukowców, organizacji pozarządowych i sektora prywatnego w celu wzmocnienia działań na rzecz ochrony słuchu. To międzynarodowe wsparcie naukowe, o niespotykanej skali i zasięgu, jest niezwykle ważne dla kolejnych działań, tworzenia programów oraz projektów promocji zdrowia w wymiarze globalnym i przy wsparciu instytucji państwowych oraz lokalnych. Oficjalny członek organizacji prof. nadzw. dr hab. n. med. Piotr H. Skarżyński reprezentując, jako sekretarz, Towarzystwo Otolaryngologów, Foniatrów i Audiologów Polskich oraz jako członek Zarządu International Society for Telemedicine & eHealth, członek Komitetu European Academy of Otology & Neuro-Otology (EAONO), członek Międzynarodowego Komitetu American Academy of Otolaryngology – Head and Neck Surgery (AAO) brał aktywny udział w obradach Forum.

– Światowa Organizacja Zdrowia zachęca przedstawicieli rządów oraz odpowiednie instytucje do podjęcia działań na rzecz wykrywania i leczenia zaburzeń słuchu, m.in. poprzez skuteczne i ekonomicznie uzasadnione programy badań przesiewowych oraz wykorzystanie możliwości, jakie dają nowoczesne technologie i narzędzia e-zdrowia. Podkreśla rolę prewencji, monitorowania, a także aktywnego zaangażowania pacjentów. Sojusz zwraca uwagę na społeczny  problem zaburzeń komunikacyjnych oraz ich konsekwencji dla prawidłowego rozwoju intelektualnego i emocjonalnego, co w następstwie ma wpływ na sytuację społeczną i ekonomiczną – powiedział prof. nadzw. dr hab. n. med. Piotr H. Skarżyński.

Problem wad słuchu stał się chorobą cywilizacyjną. Powszechnie wiadomo, że prawidłowe funkcjonowanie narządu słuchu stanowi podstawę komunikacji społecznej oraz rozwoju współczesnego społeczeństwa informacyjnego. Zaburzenia słuchu są jedną z głównych przyczyn utrudnionego rozwoju, trudności w nabywaniu umiejętności językowych oraz w efektywnym komunikowaniu się z otoczeniem. Z uwagi na bardzo dużą skalę problemu niedosłuchu należy podejmować działania, które pozwolą wykryć jak najwcześniej wspomniane dysfunkcje oraz wdrożyć wczesną terapię i rehabilitację.

We współczesnym, rozwijającym się szybko świecie niezwykle ważna jest umiejętność prawidłowej komunikacji.  Jest ona  niezbędnym elementem niemal wszystkich obszarów aktywności i życia człowieka, pełni kluczową rolę w kształtowaniu pozycji zawodowej i społecznej. Wszystko, co ją zaburza, znacząco obniża jakość życia – dodaje prof. Piotr H. Skarżyński.

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że poważny niedosłuch dotyczy około 466 milionów ludzi na świecie. Przewiduje się, że w nadchodzących latach ta liczba znacząco wzrośnie. Według WHO koszty wynikające z nierozwiązanego problemu niedosłuchu na całym świecie oszacowano niedawno na 750 miliardów dolarów rocznie. Dlatego też konieczne jest podjęcie działań, które zapobiegną rozwojowi problemu, nie tylko na poziomie globalnym, ale przede wszystkim kontynentalnym, krajowym i lokalnym.

Przyjęcie przez środowiska międzynarodowe Światowego Forum Słuchu konsensusu na temat badań przesiewowych, zapobiegania niedosłuchowi i leczenia głuchoty to bardzo ważne wydarzenie. Te działania są wyjątkowo ważne dla Polski.

Potwierdzając nasze zaangażowanie w wizję WHO w zapewnieniu dostępu do opieki nad słuchem dla wszystkich, prof. Piotr H. Skarżyński prezentował przykłady działań edukacyjnych, profilaktycznych, diagnostycznych i rehabilitacyjnych skierowanych do pacjentów z niedosłuchem w Polsce. Pragniemy nieustająco zwracać uwagę na skalę występowania problemu zaburzeń słuchu, na konsekwencje nieleczenia tych zaburzeń, a także wskazywać rozwiązania, które pozwalają na ograniczenie występowania tego zjawiska – jako najskuteczniejsze uznane zostały powszechne programy badań przesiewowych u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym .

Cieszymy się, że nasze wieloletnie starania i osiągnięcia zostały zauważone i docenione przez międzynarodowe gremium. Z radością przyjąłem zaproszenie WHO na trzecie międzynarodowe spotkanie na temat programu zapobiegania niedosłuchowi i leczenia głuchoty. Wyrażamy duże zadowolenie z wyboru właśnie tego zagadnienia na priorytet działań WHO i zapewniamy o swoim poparciu dla promowania i wdrażania programów na rzecz ochrony słuchu na całym świecie – mówi prof. Piotr H. Skarżyński.

Było to dla mnie osobiście, ale myślę, że również dla nas wszystkich, bardzo ważne wydarzenie
i dowód, że my Polacy możemy i umiemy dzielić się naszymi najlepszymi doświadczeniami – oceniał prof.
Piotr H. Skarżyński podczas prezentacji podsumowującej wdrożenie rezolucji WHO w Polsce.

Od kilkunastu lat w naszym kraju rośnie liczba osób mających problem ze słuchem. Coraz ważniejszym staje się problem osób, które choć nie są głuche, mają coraz większe trudności w komunikacji z otoczeniem. Polskie społeczeństwo, podobnie jak i inne, zwłaszcza z zachodniej Europy, starzeje się. Zatem powiększa się grono osób w wieku senioralnym. W tej grupie, powyżej 70 r.ż. prawie 3/4 populacji odczuwa problemy ze zrozumieniem mowy lub ma różne poziomy częściowej głuchoty. To oznacza, że coraz więcej osób będzie musiało mieć zapewnioną opiekę różnych specjalistów. Znaczna część będzie musiała mieć zastosowane wzmocnienie odbioru dźwięków z otoczenia za pośrednictwem klasycznych aparatów słuchowych, a coraz więcej będzie potrzebowało leczenia operacyjnego, gdyż aparaty nie dają im spodziewanych efektów. To ogromny problem cywilizacyjny, który generuje wielkie koszty społeczne i ekonomiczne.

Wyzwaniem na najbliższe lata będzie podjęcie wczesnej profilaktyki wzorem przesiewowych badań słuchu prowadzonych wśród noworodków i w coraz większym zakresie – wśród dzieci rozpoczynających edukację szkolną. Badania przesiewowe pozwalają na zebranie dużej wiedzy o stanie zdrowia społeczeństwa. Dzięki nim można uchwycić schorzenia w początkowej fazie i skierować pacjenta na badania specjalistyczne i leczenie.

Idea badań przesiewowych słuchu promowana jest przez zespół Światowego Centrum Słuchu Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu nie tylko w Europie, ale także w wielu innych krajach i regionach świata. Szczególnie dotyczy to krajów rozwijających się, charakteryzujących się niższym poziomem rozwoju medycyny i profilaktyki, które najwięcej mogą skorzystać z przekazywanej im przez polskich specjalistów wiedzy, doświadczeń oraz najlepszych praktyk. W wyniku podjętej współpracy z lokalnymi instytucjami oraz centrami medycznymi, pilotażowe badania przesiewowe słuchu zorganizowane zostały m.in.: w Mołdawii, Rumunii, Syberii Zachodniej, na Ukrainie, w Tadżykistanie, Kirgistanie, Azerbejdżanie, Armenii, a także w Senegalu, Nigerii, Rwandzie i Wybrzeżu Kości Słoniowej. W ciągu ostatnich lat konsekwentnie rozwija się współpraca Światowego Centrum Słuchu IFPS z jednostkami medycznymi z krajów Azji Środkowej, Afryki i Ameryki Południowej. Dotychczas odbyło się szereg dwustronnych konferencji naukowych, a lekarze – otolaryngolodzy i audiolodzy – z tych krajów mieli możliwość uczestniczenia w konferencjach, szkoleniach i stażach organizowanych w Światowym Centrum Słuchu IFPS w Kajetanach.